در باب فرهنگ و هنر نوشته ای داریم با عنوان “یادی از چهرههای دینی و قرآنی که در سال ۹۶ ابدی شدند” که امیدواریم مورد بهره برداری شما قرار بگیرد.
به نوشته گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس، سال ۱۳۹۶، جامعه دینی و قرآنی کشور، دهها تن از بزرگان و پیشکسوتان خود را از دست داد که هریک در طول سالیان سال زندگی پرارزش خود، در عرصههای اخلاق، معرفت، علم و پژوهش، منشأ خدمات فراوانی برای ایران بودهاند و کارهای ارزشمندی از خود بهجای قرار دادهاند.
چهارم فروردین/ آیتالله سید مهدی ابنالرضا خوانساری
آیتالله سید مهدی ابنالرضا خوانساری از فقهای شهر خوانسار و موسس عرصه علمیه خوانسار بود که عصر جمعه چهارم فروردینماه سال ۹۶، در سن ۸۲ سالگی، دار فانی را وداع گفت.
وی از شاگردان مرحوم آیتالله اراکی، گلپایگانی و محقق داماد به شمار میرفت. اثر «ضیاء الابصار فی ترجمه علماء الخوانسار» از تالیفات مهم آیتالله سید مهدی ابنالرضا خوانساری است.
۱۶ فروردین/ شیخ هادی باریکبین
شیخ هادی باریکبین که از ۱۶ فروردین ۹۶ به دلیل بیماری در قسمت آی.سی.یو یکی از بیمارستانهای قزوین بستری شده بود، صبح ۱۹ فروردینماه به دیار باقی شتافت.
آیتالله باریکبین در سال ۱۳۰۹ خورشیدی در قزوین به دنیا آمد، بعد از تحصیلات ابتدایی برای ادامه تحصیل علوم دینی در سال ۱۳۲۸ راهی قم شد. به علاوه از طرف دیگر سه سال را در عرصه نجف گذراند. آیات عظام علامه طباطبائی، نوری همدانی، مشکینی، سلطانی، منتظری، میرزا باقر زنجانی و امام خمینی (ره) ازجمله استادان محشر وی بودند. این عالم فقید، در طول اقامت در قم به مدت دو سال از درس خارج اصول آیتالله بروجردی و سپس دروس خارج فقه و اصول امامخمینی (ره) سود برد. ایشان در مبارزات پیشرو در قزوین نقش موثری داشت و پیوسته در صف مبارزین نهضت امام راحل بود.
آیتالله باریکبین از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۹۳ نماینده با این وجود فقیه در استان و امام جمعه شهر قزوین و سه دوره نماینده مردم قزوین در مجلس خبرگان رهبری و از عضو های مجلس خبرگان قانون بنیادی بود. کتاب زندگینامه وی به همت سازمان اسناد وزارت معلومات به منظور پاسداشت خدمات این عالم عالیقدر تدوین و پخش شده است.
۲۱ فروردین/ سید میرزا حسن صالحی
آیتالله سیدحسن صالحی مشهور به میرزا حسن صالحی، پدر سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است که بامداد روز دوشنبه ۲۱ فروردینماه بعد از یک دوره بیماری در بیمارستان امام رضا (ع) شهر مشهد، دار فانی را وداع گفت و سهشنبه ۲۲ فروردینماه پیکر ایشان در جوار بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) به خاک سپرده شد.
سيد ميرزا حسن صالحی در سال ۱۳۰۶ شمسی در روستای رخنه از توابع فريمان چشم به جهان گشود و تحت آموزههای پدر و مادر خود بزرگ شد. در دوران كودكی بیننده جريان كشف حجاب و نهضت گوهرشاد بوده و آبان سال ۱۳۲۳ در عرصه مشهد مستقر و از محضر استادانی چون مرحوم شيخ محمدتقی اديب نيشابوری و آيتالله حاج شيخ هاشم قزوينی و آيتالله حاج سيد محمدهادی ميلانی برخوردار شد و به مدت بيش از نيم قرن به تدريس علوم دينی در شبستانهای مسجد جامع گوهرشاد پرداخت. وی بهويژه در ابعاد اخلاقی و معنوی، تأثيری ماندگار بر طلاب و فاضلان عرصه داشت، سطوح عاليه را تدريس و شاگردان بسياری تربيت کرد.
۲۳ فروردین/ دکتر محمدمهدی اصفهانی
دکتر محمدمهدی اصفهانی، عضو افتخاری فرهنگستان علوم پزشكی در روز بیست و سوم فروردین ۹۶ درگذشت.
وی استاد ممتاز و پیشکسوت دانشگاه علوم پزشکی ایران و پژوهشگر برجسته عرصه قرآن و طب وزارت بهداشت و به علاوه از طرف دیگر مدیرعامل مرکز بررسی ها قرآن، حدیث و سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران و انتخاب بخش پژوهشی چهرههای قرآنی وزارت بهداشت در سال ۹۵ بود. مرحوم دكتر اصفهانی از پژوهشگران برجسته در عرصه پژوهشهای «قرآن و سلامت» بوده که نگارش ۴۵ کتاب در عرصههای مختلف را در کارنامه علمی خود دارد.
مدیرعامل گروه برنامهریزی علوم پزشکی، معاونت آموزشی وزارت بهداشت؛ سرپرست مرکز بررسی ها علوم قرآن، حدیث و طب؛ مشاور وزیر بهداشت در امور طب اسلامی؛ عضو بورد طب سنتی، بورد اخلاق پزشکی، بورد تاریخ علوم پزشکی؛ کمیتههای اخلاق پزشکی و اخلاق در پژوهشهای پزشکی بازشناسی، مقدمهنویسی و احیای کتابها و رسائل مرتبط با طب سنتی و طب اسلامی از جدی ترین سابق علمی این استاد فقید است.
ایشان در دوران عمر ارزشمند خود به علاوه از طرف دیگر به دریافت جایزه جشنواره آموزشی شهید مطهری (۱۳۸۸)، جایزه استاد نمونه کشوری (۱۳۹۰) و جایزه اخلاق پزشکی در چهاردهمین جشنواره ابن سینا (۱۳۹۱) نائل شده است.
سوم مرداد/ محمود شریف صادقی
محمود شریف صادقی، متولد سال ۱۳۱۵ و از شاعران آئینی مشهور و پیشکسوت شهر قم، در سالهای واپسین به دلیل بیماری مدتی در منزل بستری بوده و سهشنبه سوم مردادماه ۹۶، در سن ۸۱ سالگی دار فانی را وداع گفت.
این شاعر فقید در بسیاری از جلسات شعری انجمن ادبی محیط و استاد مجاهدی حضور اکتیو داشته و در شهر قم بهعنوان استاد شعر آئینی از وی یاد میشد. محمود شریف صادقی در دسته شاعران آئینی حاضر در مجالس شعر نیمه ماه مبارک رمضان مقام معظم رهبری نیز بوده است.
۲۵ آبان/ سیدمهدی فاطمیان
سیدمهدی فاطمیان، از چهرههای پیشکسوت قرآنی کشور، پنجشنبه ۲۵ آبان بعد از یک دوره بیماری در بیمارستان سینا دار فانی را وداع گفت.
وی متولد ۱۳۲۳ كرمانشاه، حافظ کل قرآن كريم بود. مرحوم فاطمیان از سال ۴۶ حفظ قرآن كريم را شروع و اولین فردی بود كه قرآن را با شماره آيات با استناد به مفاهيم آن حفظ كرد. وی ساليان متمادی به آموزش حفظ برای گروههای مختلف پرداخت و مربيان حفظ بسیاری را تربيت كرد. این پیشکسوت فقید قرآنی، نفر سوم مسابقات بينالمللی جمهوری اسلامی ايران در رشته حفظ كل قرآن در سال ۶۳ بود.
۳۰ مهر/ محمدحسن جواهری
محمدحسن جواهری از پیشکسوتان عرصه نویسندگی و مفسر قرآن کریم، یکشنبه ۳۰ مهر در نیشابور به دیدار حق شتافت.
وی متولد اول مهر ۱۲۹۴ شمسی در تهران است که در سال ۱۳۳۰ برای تحصیل به نجف رفت و بعد از بازگشت به ایران بهصورت موقت به کارهای بانکی سرگرم شد و بیشترین وقت خود را در تحصیل و نگارش علوم قرآنی و اهل بیت (ع) صرف کرد. آن مرحوم، از کودکی شاگرد برجسته حاج شیخ رجبعلی خیاط بود که در درک و فهم ایشان از معانی والای قرآن کریم و اهل بیت عصمت و طهارت (ع) بسیار موثر بود.
محمدحسن جواهری ۶ کتاب با عنوانهای «خودآموز قرآن بدون معلم»، «رمز عشق (جریان حضرت یوسف)»، «پرنس یا کنیز (جریان حضرت نرگس خاتون)»، «پیشمرگان کاروان (جریان حضرت مسلم )» و «شلیک خنده (۲مجلد)» را در کارنامه خود دارد. این نویسنده و مفسر قرآن کریم آثاری از قبیل «المقتل»، «رمز شهرت»، «معالمالدین» و «جن» را نیز تکمیل چاپ دارد که در دست دوستان و فرزند وی است.
براساس وصیت محمدحسن جواهری، تمامی کتابهای کتابخانه شخصی وی به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نیشابور واگذار شد.
۲۹ آذر/ آیتالله حائری شیرازی
آیتالله حائری شیرازی، عضو مجلس خبرگان رهبری و نویسنده بیش از ۲۰ عنوان کتاب در عرصههای دین و فقه و عرفان، چهارشنبه ۲۹ آذرماه در سن ۸۱ سالگی دار فانی را وداع گفت.
محمدصادق (محیالدین) حائری شیرازی، متولد ۱۳۱۵ در شیراز، عضو مجلس خبرگان رهبری، نماینده شیراز در اولین دوره مجلس شورای اسلامی و امام جمعه سابق شیراز است.
تالیف بیش از ۲۰ عنوان کتاب در کارنامه علمی آیتالله حائری شیرازی قابل مشاهده است که از آنجمله میتوان به «انسان الهی»، «با علی در صحرا»، «تمثیلات»، «تفسیر سوره حمد»، «درس سحر»، «در سایه سار وحی»، «سیری در آفاق»، «پول رایج جهانی و احیای پول اسلام» ، «اخلاق در اسلام» و «علم و دین» اشاره نمود.
مدتی قبل در جریان اجرا شانزدهمین کنفرانس کتاب فارس، از کتاب «حکومت جهانی خدا» اثر آیتالله حائری شیرازی معرفی و از مقام علمی و ادبی، نماینده سابق با این وجود فقیه در استان فارس تجلیل شد.
۹ آذر/ حبیبالله چایچیان
حبیبالله چایچیان، متخلص به حسان، شاعر و مرثیهسرای اهل بیت(ع)، پنجشنبه ۹ آذر ۱۳۹۶، چشم از جهان فانی فروبست.
حبیبالله فرزند محمدحسین در سال ۱۳۰۲ش در تبریز زاده شد. شش ساله بود که همراه خانوادهاش به تهران مهاجرت کرد. چایچیان تحصیلات خود را در تهران در مدرسه ایران و آلمان به انتهای رساند، سپس به استخدام بانک ملی ایران سود.
بیشتر سرودههای وی مدح و مرثیه اهل بیت (ع) است. حسان از علامه امینی و عسکری تأثیر پذیرفته و علامه امینی و آیتالله خامنهای وی را ستایش و ترغیب کردهاند. دیوان اشعار این شاعر فقید در سه جلد به چاپ رسیده است.
«امشب شهادت نامه عشاق امضا میشود» و «آمدم ای شاه پناهم بده» از سرودههای مشهور ایشان است. گلهای پرپر، خزان گلریز، باغستان عشق، سایههای غم، ای اشکها بریزید (جلد اول دیوان اشعار)، خلوتگاه راز (جلد دوم دیوان اشعار)، چهل حدیث جالب از علی بن ابیطالب(ع) و جلد سوم دیوان اشعار از نمونه دیگر کارهای وی است.
حبیبالله چایچیان کتاب «بَطَلَةُ کربلا» اثر بنتُ الشاطی را نیز با عنوان «زینب(سلام الله علیها) بانوی قهرمان کربلا» به فارسی ترجمه کرد. به علاوه از طرف دیگر «فاطمه زهرا امابیها؛» سریای از مطالب علامه امینی پیرامون حضرت زهرا (س) نیز به وسیله وی گردآوری شده است.
سوم اسفند/ عباس با این وجودزاده
عباس با این وجودزاده، کاتب قرآن کریم، پنجشنبه سوم اسفندماه ۹۶ در سن ۵۲ سالگی به دلیل ایست قلبی به دیار باقی شتافت.
وی سال ۱۳۴۴ شمسی در تهران در خانوادهای مذهبی و هنردوست چشم به جهان گشود و در سن ۱۵ سالگی و در دوره راهنمایی به وسیله یکی از معلمان خود به هنر خوشنویسی علاقهمند شد. ناگزیر، عشق و علاقه شدید به هنر خوشنویسی، وی را به کمپانی در دورههای آموزشی انجمن خوشنویسان ترغیب کرد و سالها تحت تعلیم اساتید برجسته قرار گرفت.
با این وجودزاده علاوه آنلاین نستعلیق به خط نسخ ایرانی روی آورد و در سال ۱۳۷۸ موفق به کسب مدرک ممتاز از انجمن خوشنویسان ایران شد و بعد از کسب مدرک ممتاز به شغل کتابت روی آورد و کتابت کتابهای ادبی از نمونه دیوان حافظ، دیوان باباطاهر عریان و رباعیات خیام را شروع کرد و کتابت کلیات مفاتیح الجنان، منتخب مفاتیح الجنان، صحیفه سجادیه و دیگر کتابهای ادعیه را نیز به خط نسخ در کارنامه دارد.
وی موفق به کتابت اولین کلامالله مجید در سال ۱۳۸۲ شد و تا اینجای کار هشت مرتبه این مصحف شریف را کتابت کرد. از این کاتب قرآن به علاوه از طرف دیگر حدود ۸۴ جلد کتاب به چاپ رسیده است.
۲۱ اسفند/ شیخ نصرالله شاهآبادی
آیتالله شیخ نصرالله شاهآبادی، نماینده مجلس خبرگان رهبری در شامگاه ۲۷ بهمن ۱۳۹۶ بر اثر زخم دیابت، گرفتگی عروق پا و ایست تنفسی در قسمت مراقبتهای ویژه بیمارستان بقیةالله بستری شد و دوشنبه ۲۱ اسفند ماه ۱۳۹۶ چشم از دنیا فروبست.
شیخ نصرالله شاهآبادی در سال ۱۳۱۰ هجری شمسی در قم به دنیا آمد. اولین معلم دینی و قرآن ایشان از نوادگان شیخ عبدالکریم حائری مشهور به ملا باجی بود. تحصیلات خود را در تهران شروع و از اساتید تهران استفاده کرد و بعد از فوت پدر به قم رفته و از محضر استادان بنام عرصه قم از نمونه سید حسین بروجردی و سید محمد حجت و سید محمدتقی خوانساری سود برد. در سال ۱۳۳۰ تحصیلات حوزوی خود را در نجف نزد علمای عرصه از قبیل سید ابوالقاسم خویی، سید عبدالهادی شیرازی، سید محمد روحانی و شیخ حسین حلی گذراند. وی شاگرد سید روحالله خمینی، بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران نیز بوده است. شیخ نصرالله شاهآبادی در سال ۱۳۴۹ به تهران بازگشت و به تدریس و اقامه نماز در تهران سرگرم شد و بعد از اعزام به قم به تدریس علوم دینی در عرصه علمیه پرداخت.
وی حاوی نوشتههای فراوان از تقریرات دروس استادانش بهویژه آیتالله خویی است. با اینحال آنچه از ایشان به چاپ رسیده، «مناسک حج» مطابق با فتوای ایشان و به علاوه از طرف دیگر خاطرات زندگیاش است. شیخ نصرالله شاهآبادی در خاطرات خواندنیاش از دوران کودکی و نوجوانی و خاندان و استادان و وضع اجتماعی نجف و عراق و حکومتها و مراجع تقلید آن وقت و دوران رژیم شاه و وقایع انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی سخن گفته است. این خاطرات به همت نواده آن مرحوم، سید حسین کشفی به نتیجا رسیده است.
شیخ نصرالله شاهآبادی از مجتهدین شیعه، نماینده استان تهران در پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری و فرزند آیتالله محمدعلی شاهآبادی بود.
انتهای پیغام/ ۱۶۱
امیدواریم نوشته “یادی از چهرههای دینی و قرآنی که در سال ۹۶ ابدی شدند” مورد قبول علاقه مندان قرار گرفته است.
منبع